Nadciśnienie tętnicze to schorzenie, którego częstotliwość występowania rośnie wraz z wiekiem. U ludzi w podeszłym wieku nadciśnienie często współwystępuje z innymi przypadłościami, np. cukrzycą, niewydolnością nerek, niesprawnością czy też demencją. Osoby powyżej 80. roku życia, zważywszy na wzrost sztywności naczyń tętniczych, najczęściej cierpią z powodu izolowanego nadciśnienia skurczowego.
Diagnozowanie oraz leczenie u seniorów izolowanego nadciśnienia skurczowego wymaga bardzo indywidualnego podejścia oraz przeprowadzenia szczegółowego wywiadu na temat wskazań oraz przeciwwskazań dotyczących przyjmowania danej grupy leków.
Efektywna terapia hipotensyjna, której celem jest obniżenie wartości ciśnienia skurczowego i rozkurczowego, powoduje spadek zachorowalności i śmiertelności także u osób w zaawansowanym wieku.
Przez izolowane nadciśnienie skurczowe rozumiemy zawyżoną wartość ciśnienia skurczowego przekraczającą 140 mmHg przy pozostającym w normie ciśnieniu rozkurczowym. Wzrost ciśnienia spowodowany jest postępującymi z wiekiem zmianami naczyniowymi i usztywnieniem tętnic, co powoduje znaczną zmianę wahań ciśnienia w ciągu doby. Przy wspomnianym już współwystępowaniu innych schorzeń, ryzyko zawału czy udaru zwiększa się kilkakrotnie.
Pierwszym działaniem prowadzącym do obniżenia ciśnienia jest zmiana nawyków żywieniowych osoby chorej: obniżenie spożycia soli kuchennej sodu oraz alkoholu. Konieczne jest także zwiększenie aktywności fizycznej, np. przez codzienne spacery. W wielu przypadkach nawet takie niewielkie z pozoru zmiany mogą przyczynić się do polepszenia stanu zdrowia.
Oczywiście, najistotniejszym elementem terapii jest leczenie farmakologiczne, którego wdrożenie wcale nie jest tak łatwe, jak mogłoby się wydawać. Lekarz musi bowiem uwzględnić dotychczas przyjmowane przez pacjenta leki oraz wszelkie choroby współwystępujące.
W leczeniu nadciśnienia u osób w wieku podeszłym bardzo rzadko stosuje się beta – blokery, chyba że istnieją ku temu bardzo poważne wskazania. Zdecydowanie częściej przepisuje się diuretyki, inhibitory konwertazy czy też blokery kanału wapniowego.
Skutki terapii
Leczenie nadciśnienia bywa bardzo męczące dla pacjenta, tym bardziej, że zdarzają się sytuacje, iż w trakcie terapii pacjent czuje się gorzej. Mogą wystąpić bóle głowy, a niekiedy nawet omdlenia. Aby uniknąć przykrych epizodów konieczne jest stopniowe zwiększanie dawki leku; lekarze w czasie pierwszej wizyty, często przepisuje pacjentowi połowę zalecanej dawki, i zwiększają ją dopiero w czasie kolejnej wizyty kontrolnej, kiedy są pewni, że nie wystąpiły żadne skutki uboczne.
Zgodnie z zaleceniami u osób w wieku podeszłym ciśnienie powinno być normalizowane do wartości 140/90 mmHg, o ile ogólny stan zdrowia pacjenta nie budzi obaw, a on sam nie cierpi na demencję. U osób, które ukończyły 80 rok życia i cierpiących na wiele schorzeń (jednak nie śmiertelnych), ale będących w dobrym stanie zdrowia, ciśnienie skurczowe należy obniżać do wartości oscylującej w granicach 150 mmHg.
Jak poznać, że mam nadciśnienie tętnicze?
W wielu przypadkach nadciśnienie nie daje na początku żadnych widocznych objawów. Z czasem chory może cierpieć z powodu nawracających bólów głowy, nudności i ogólnego osłabienia. W bardziej zaawansowanych stadiach pojawiają się zaburzenia widzenia oraz dzwonienie w uszach.
Najprostszym sposobem kontroli stanu zdrowia jest regularny pomiar ciśnienia krwi przy pomocy ogólnodostępnych ciśnieniomierzy. Nowoczesne aparaty nie tylko samodzielnie dokonują pomiaru, ale także zapisują ostatnich kilkadziesiąt wyników, dzięki czemu możemy obserwować stan naszego zdrowia.
